Gisteren legde de nieuwe Vlaamse Regering na drie maanden onderhandelen de eed af in het Vlaams Parlement. Caroline Gennez (Vooruit) zal als nieuwe minister van Welzijn, Armoedebestrijding, Cultuur en Gelijke Kansen in deze legislatuur (2024-2029) de lijnen bepalen voor het Vlaams ouderenzorgbeleid.
De eedaflegging en de Septemberverklaring van de nieuwe Vlaamse Regering kan u volledig herbekijken via deze link.
Het afgelopen jaar hebben onze werkgroepen gewerkt rond thema’s voor het Vlozo-memorandum en scenario’s uitgeschreven voor een nieuw Vlaams Regeerakkoord. We hebben beleidsmakers - waaronder kersvers Minister-President Matthias Diependaele – tijdens de Vlozo-inleefdagen kennis laten maken met verschillende woonzorginitiatieven.
Na de verkiezingen werden we gehoord door de partijvoorzitters. We hebben de onderhandelaars toen opnieuw richting gegeven door volgende vijf kritieke succesfactoren mee te geven:
Creëer een zorgcontinuüm;
Voorzie een sluitende financiering;
Zorg voor financiële transparantie;
Organiseer meer flexibiliteit in de personeelsnormen;
Zet in op reële verbetering van de zorgkwaliteit.
Nu het Vlaams Regeerakkoord gekend is (te raadplegen onderaan), kunnen we het aftoetsen aan deze succesfactoren.
Elke burger verdient in een warm Vlaanderen de best mogelijke zorg en ondersteuning. De Vlaamse regering zal daarbij elk kwalitatief initiatief dat daartoe bijdraagt, ongeacht de organisatievorm, koesteren.
Zo is veruit het belangrijkste engagement uit dit regeerakkoord dat de Vlaamse Regering “stappen zet om de huidige zorgfinanciering te versterken zodat minder moet worden doorgerekend in de dagprijs” en ook dat “we bijkomende capaciteit voorzien binnen de woonzorg via een betere programmatie- en toekenningsmethode”
Vlozo leidt hieruit af dat er geïnvesteerd wordt in het optrekken van de Basistegemoetkoming Zorg (BTZ) zodat deze kostendekkend wordt en de uitbreiding of omzetting van woonzorgcapaciteit. Om dit te bekostigen trekt de Vlaamse Regering in 2029 voor ouderenzorg en gezinszorg ongeveer 140 miljoen euro extra uit.
Deze investering is een goede zaak. Er is gelet op de vergrijzing nood aan meer capaciteit binnen de brede woonzorg en vandaag wordt - op basis van onze analyses - maar 90% van de zorgkost in de woonzorgcentra effectief opgenomen in de Vlaamse Sociale Bescherming.
Uiteraard valt ook de decretale verankering van het principe ‘verbod winst op zorg’ op in dit regeerakkoord. Dit is volgens ons een zinvolle aanvulling en verduidelijking van de regelgeving rond overheidssubsidiëring in de Vlaamse ouderenzorg, temeer omdat ze samengaat met het werk maken van een gelijk speelveld en de erkenning dat er naast publieke investeringen ook privaat kapitaal in de ouderenzorg wordt geïnvesteerd. Vlozo zal erover waken dat een gezonde zorgorganisatie overschotten moet kunnen maken om buffers aan te leggen en om te blijven investeren in toekomstige zorg en tevreden medewerkers.
De verdere uitrol van de maatregelen rond financiële transparantie en de sectorspecifieke boekhouding, worden expliciet vernoemd. Vlozo is alvast vragende partij dat de nieuw bevoegde minister zo snel mogelijk dit traject opnieuw opneemt en duidelijkheid schept over de impact voor de sector.
Als het gaat over meer flexibiliteit in de personeelsnormen lezen we vooral veel engagementsverklaringen. Er moet veel gesproken en onderhandeld worden met de nieuwe, nog te vormen, Federale Regering. Over bijvoorbeeld de WUG-wetgeving. En er worden engagementen aangegaan rond het aantrekkelijker maken van de opleiding tot verpleegkundige, de verruiming van het opleidingsproject voor verpleegkundigen, het uitwerken van een model rond meervoudig werkgeverschap en het afschaffen van overbodige administratieve overlast. Mooie woorden, maar we moeten het nog zien.
Tenslotte toetsen we dit regeerakkoord ook nog af aan het criterium van het zorgcontinuüm en de inzet op de reële verbetering van de zorgkwaliteit.
Met betrekking tot het creëren van een zorgcontinuüm is vooral de passage in het regeerakkoord rond ‘Thuis ouder worden’ belangrijk. Het uitgangspunt van zo lang mogelijk blijven wonen in de vertrouwde thuisomgeving wordt herbevestigd, alsook het belang van lokale zorginitiatieven zoals ‘Zorgzame Buurten’. Het belangrijkste in deze is het engagement van deze Vlaamse Regering om te investeren in een ruimer netwerk van lokale dienstencentra, in respijtzorg, dagopvang en kortverblijf. Het moet nog blijken in welke mate deze engagementen tegemoet zullen komen aan de vragen rond het creëren van een zorgcontinuüm.
Als het gaat over inzetten op de reële verbetering van de zorgkwaliteit lezen we in het regeerakkoord de ambitie om een nieuw dementieplan op te stellen, om aandacht te schenken aan het mentale welzijn van ouderen en om de eenzaamheid te bestrijden. Er wordt ook een opening gemaakt om in een regelluw kader actoren in zorg te responsabiliseren op basis van outcome.
Concluderend: de nieuwe Vlaamse Regering heeft naar Vlozo geluisterd en engageert zich om te investeren in ouderenzorg. Dit verdient een pluim. Maar er is geen breder toekomstgericht plan om de vergrijzing als hefboom in te zetten om het woon- en zorgsysteem duurzaam te veranderen.
Waar is de visie rond vergrijzing? Waar zijn de concrete maatregelen om het personeelstekort weg te werken? Waar is de visie rond innovatie in de zorg? En vooral waar is de ambitie om van Vlaanderen de referentieregio te maken voor ouderenzorg? Vlozo hoopt hierover meer te lezen in de beleidsnota van minister Gennez later deze herfst.
Download hier het Vlaams Regeerakkoord 2024-2029
Comentários